UEFA, Finansal fair-play çerçevesinde Bursaspor’un Avrupa kupaları katılım payını askıya aldı.
UEFA, Beşiktaş ile ilgilide inceleme başlattı.
Finansal Fair Play soruşturması açılan kulüpler: Beşiktaş JK, AS Monaco FC, AS Roma, Inter, FC Krasnodar, Liverpool FC, Sporting Lizbon olarak açıklandı.
Finansal Fair-Play nedir?
UEFA’nın 2010 yılından itibaren uygulamaya koyduğu ve kulüplerin finansal durumlarını daha sağlıklı hale getirmeyi, mali açıdan belli kurallar koyarak aşırı harcamaları kontrol altına almayı amaçladığı mali fair-play (FFP) kuralları 2014/15 sezonuyla birlikte bazı çok önemli ve kritik yenilikleri hayata geçirecek. Bunlara göz atarsak:
Break-Even (Başabaş) Kuralı:
Başabaş kuralı FFP’nin getirdiği belki de en önemli kural, bu kurala ilişkin yaptırımlar 2013/14 sezonunda uygulanmaya başlanacak ve bu kuralı baz alan UEFA turnuvalarından men uygulaması ise ilk kez 2014/15 sezonunda olabilecek. Break-Even kuralı takımların gelir-giderlerini belli bir dengede tutması gereğini düzenliyor. Bu kurala göre:
- 2011/12 ve 2012/13 sezonlarını içeren iki yıllık mali dönemde kulüplerin toplam zararı* 5 milyon Euro’yu aşamayacak
- Eğer takımın sahibi ve/veya ortakları (ilgili taraflar) zararın 5 mn Euro’yu aşan kısmını tamamen karşılarlarsa (şirkete (takıma) aşan kısım kadar ek sermaye koyarlarsa) bu rakam en fazla 45 mn Euro olabilecek
- İki sezon toplam zarar 45 mn Euro üzerindeyse ilgili takıma 2014/15 sezonunda yaptırım ** uygulanabilecek
- 2014/15 sezonu ilk uygulama sezonu olarak iki istisnaya sahip:
- Eğer takımın yıllık başabaş sonuçlarında (zararda) bir düzelme (pozitif trend) gözleniyorsa (yani 2012/13 sezonu zarar rakamı bir önceki yıla göre daha olumlu bir yerdeyse, yani zarar azaldıysa)
- 1 Haziran 2010 tarihinden önce imzalanan futbolcu sözleşmelerinden kaynaklanan ödemeler 2012/13 mali yılında bir zarara yol açıyorlarsa
- Bu istisnalar geçerliyse takım 2014/15 sezonu için yaptırımlardan kurtulabilir
- Bir sonraki sezon (2014/15) için ise 2011/12, 2012/13 ve 2013/14 sezonlarını içeren 3 sezonun toplam rakamına bakılacak
- Buradaki sınır ise yine, bir önceki sezonda uygulandığı gibi 5 mn Euro ve 45 mn Euro olacak, ancak rakamlar 3 sezon toplamına göre hesaplanacak (örneğin bir takım ilk 2 yılda 45 mn euro zarar etmiş ve hissedarlar bu zararı nakden sermaye olarak koymuşlarsa, 2013/14 sezonunda zarar etmemesi gerekecek, aksi takdirde yaptırıma maruz kalabilecek)
- Sonraki 3 sezonda ise (2015/16, 2016/17, 2017/18) yine önceki üç sezona bakılacak, ancak sınırlar 5 mn Euro ve 30 mn Euro olacak
- UEFA 2018/19 sezonundan sonra 30 mn Euro sınırını düşürebilecek.
*: Zarar tanımı ya da başabaş hesaplamasına dahil edilen/edilmeyen gelir ve giderler:
Başabaş noktası hesaplamalarında kulübün her geliri dikkate alınmıyor.
Kabul edilen gelirler, asıl faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü gelirler:
- Maç günü (gişe) gelirleri
- Yayın gelirleri
- Sponsorluk gelirleri
- Reklam ve diğer medya gelirleri
- Ticari faaliyetler gelirleri
- Finansal gelir (mevduat, faiz vb.)
- Bonservis gelirleri (satış bedeli ile defter değeri arasındaki fark)
Futbol dışı branş gelirleri, kulüp sahiplerinden gelebilecek ve makul ölçü dışındaki gelirler (piyasa rayiç değerinin üzerinde sponsorluk vb.) dikkate alınmıyor. Giderlerde ise:
- Altyapı harcamalarına dair giderler
- Tesis (stad, antrenman tesisleri inşaat ve tadilatları) geliştirmesine ait giderler
- Bonservis giderlerine dair finansman giderleri (aktifleştiriliyorlar)
giderlerden düşülerek başabaş noktası o şekilde hesaplanıyor.
Gösterge İhlali
FFP’in halen yürürlükte olan en önemli diğer uygulaması ise gösterge ihlalleri. Kulüpler, yönetsel giderlerini azaltmak için dört adet risk göstergesine göre değerlendirilir ve bunlardan bir ya da birden fazlasını ihlal ederlerse ek detaylı bilgiler istenir ve detaylı incelemeden geçirilirler. Bu durumdaki her kulüp mevcut finansal bilgilerini ve ileriye dönük bir yıllık güncel bütçelenmiş finansal bilgilerini göndermekle yükümlüdür. Bu dört gösterge ne diye göz atarsak:
- İşletmenin devamlılığı: Sunulan yıllık veya ara dönem mali tabloları hakkındaki denetçi raporu işletmenin devamlılığı hakkında şartlı veya olumsuz görüş içerirse,
- Eksi özsermaye: Futbol takımının (şirketin) sermayesi negatife döndüyse,
- Başabaş Açığı: Şirket son 3 yılın herhangi birinde başabaş açığı verdiyse (5 mn Euro üzerinde zarar ettiyse)
- Gecikmiş alacaklar: Şirketin son ilgili yıl 30 Haziran tarihinde vadesi geçmiş ve ödenmemiş borcu (futbolculara, teknik direktörlere, diğer kulüplere, vergi dairesi ya da sosyal güvenlik kurumlarına) bulunuyorsa (1 Haziran 2011’de yürürlüğe girdi ve 2011/12 sezonunda uygulandı, Beşiktaş Mayıs 2012’de vadesi geçmiş borçları yüzünden 1 yıl UEFA kupalarına katılamadı)
Bunlara ek olarak UEFA kulüpten aşağıdaki durumlar söz konusuysa ek bilgi talep edebilir:
- Çalışanlara ödenen ücretler (futbolcu, teknik direktör vb.) gelirlerin %70’inden fazlaysa
- Şirketin net borcu gelirlerin %100’ünü aşıyorsa (Net Borç Tanımı: Finansal Borçlar + Ortaklara/ilişkili kurumlara borçlar + Transfer Borçları – Transfer Alacakları – Nakit ve Nakit Benzeri)
